Η φιλία, καρπός ωριμότητας

Η φιλία είναι από εκείνες τις αξίες που εξελίσσεται παράλληλα με την ανάπτυξη του ατόμου. Πρέπει να αρχίσουμε να την μαθαίνουμε στα παιδιά μας από πολύ μικρή ηλικία, έστω κι αν ξέρουμε ότι σ’αυτές τις πρώτες φάσεις της ζωής τους τα παιδιά βιώνουν μόνο ορισμένα ψήγματα φιλίας τα οποία αποκτούν υπόσταση καθώς εκείνα μεγαλώνουν.

Η ανιδιοτέλεια, η γενναιοδωρία, η αμοιβαία εμπιστοσύνη και η διάρκεια είναι χαρακτηριστικά αληθινής φιλίας και δεν συμβαδίζουμε τον εγωκεντρισμό και τις συνεχείς αλλαγές στη διάθεση, που είναι απαραίτητες ιδιότητες της παιδικής και εφηβικής ηλικίας.

Η φιλία είναι μια μορφή αγάπης και ως τέτοια, βρίσκεται πάντα σε συνεχή εξέλιξη. Αφορά μια διαδικασία που ξεκινάει, προχωράει και δεν φτάνει ποτέ στη τελειότητα, αν και έχει κλήση προς αυτήν. Δεν έχει τόσο πολύ να κάνει με το είμαι «φίλος» όσο με το «γίνομαι φίλος», με την έννοια ότι κάθε φορά γίνομαι όλο και περισσότερο φίλος.

Επιπλέον, όπως κάθε μορφή αγάπης, μπορεί να σβήσει, παρόλο που από τη φύση της έχει την τάση να διαρκεί. Μπορεί να διαστρεβλώσει αν οι φίλοι κάνουν πράγματα αντίθετα με τα έμφυτα χαρακτηριστικά της φιλίας.

Συσχετίζουμε και αξιολογούμε τις παιδικές φιλίες

Δεν πρέπει να μας ξαφνιάζει η μεταβλητότητα που χαρακτηρίζει τις παιδικές φιλίες αφού αυτές:

• Γεννιούνται σε εντελώς ευκαιριακές καταστάσεις: παιδιά που ανήκουν στην ίδια ομάδα, κάθονται στο ίδιο θρανίο, είναι μέλη της ίδιας κοινωνικής τάξης.
• Αλλάζουν σύμφωνα με τις ιδιαιτερότητες αυτών των καταστάσεων. Φτάνει να πάψουν να κάθονται στο ίδιο θρανίο ή να μη συναντηθούν στην πλατεία, για να πάψουν να είναι φίλοι.

Αν θυμηθούμε τα ονόματα των φίλων του παιδιού μας θα δούμε ότι αλλάζουν από τον ένα μήνα στον άλλον και, φυσικά, από χρόνο σε χρόνο. Γι’ αυτό τον λόγο πρέπει να θεωρούμε την έννοια της φιλίας σχετική όταν έχουμε να κάνουμε μικρότερα παιδιά.

Ωστόσο πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι αυτά τα ψήγματα φιλίας έχουν κάποια χαρακτηριστικά που ανήκουν και στην ώριμη φιλία για αυτό να αξιολογούμε αυτές τις ανώριμες απόπειρες αφού αποτελούν τη βάση για την εκμάθηση αυτής της αξίας

Η φιλία είναι καρπός ωριμότητας- ή στην παιδική ηλικία, βάζει απλώς τις βάσεις της.

Κύρια Χαρακτηριστικά της φιλίας είναι:

• Θέλουν το καλό και την ευτυχία του άλλου
• Ανιδιοτέλεια
• Αμοιβαιότητα
• Διάκριση
• Ισότητα
• Επιθυμία να είναι μαζί
• Αμοιβαία εμπιστοσύνη
• Ελευθερία

 Είναι οι γονείς φίλοι των παιδιών ;

 Αν παρατηρήσουμε τα χαρακτηριστικά της σχέσης ανάμεσα στους γονείς και τα παιδιά τους, θα δούμε πως είναι αδύνατον να υπάρξει φιλία μεταξύ τους, με την καθαρή έννοια της λέξης. Η σχέση γονιού παιδιού και από τις δύο πλευρές βασίζεται σε μία αγάπη διαφορετική από εκείνη της φιλίας. Η εξάρτηση των παιδιών, η διαφορά ηλικίας και εμπειριών, η απουσία ελευθερίας στην επιλογή, η ιεράρχηση της οικογενειακής κοινότητας καθορίζουν διαφορετικούς δεσμούς.

Μπορούμε να υποθέσουμε ότι όταν τα παιδιά είναι μεγαλύτερα, ανεξάρτητα και με οικονομική αυτονομία, υπάρχει πιθανότητα αυτή η σχέση να μεταβληθεί σε κάτι που να μοιάζει με φιλία.

Ωστόσο όσο τα παιδιά ζουν στο πατρικό σπίτι εμείς οι γονείς πρέπει να φερόμαστε αποκλειστικά ως γονείς γιατί αυτή είναι η αποστολή που μας έχει ανατεθεί και απαιτεί μεγάλη υπευθυνότητα.

Ο καλύτερος τρόπος για να μάθουμε στα παιδιά μας τη φιλία είναι να δουν τη σχέση που έχουμε εμείς με τους φίλους μας είναι η πιο αποτελεσματική παιδαγωγική μέθοδος για αυτήν την αξία.

 Οι φίλοι δεν μας προσπερνάνε ούτε μας ακολουθούν. Προχωράνε στο πλευρό μας.

Συρραφή – επιμέλεια : Ελένη Παπαμικρουλέα , Ψυχοθεραπεύτρια, Θεραπεύτρια Οικογένειας – Ζεύγους, Κλινική Κοινωνική Λειτουργός MSc , Εμψυχώτρια Ομάδων

Πηγή –Βιβλιογραφία :

Εστέβε Πουχόλ Ι Πονς, Ινές Λουθ Γκονθάλεθ. (2003). Μάθετε στα παιδιά σας 20 αξίες της ζωής. Εκδόσεις «ΑΓΚΥΡΑ»