Τι οδηγεί τον έφηβο στην κλοπή;

Κάποιοι γονείς μένουν εμβρόντητοι όταν ανακαλύπτουν ότι το παιδί τους απέκτησε ένα αντικείμενο χωρίς να το πληρώσει. Κάποιοι μάλιστα διαπιστώνουν ότι δεν είναι η πρώτη φορά που το παιδί τους κλέβει κάτι. Νιώθουν ταραχή και αγωνία.

Τα αίτια που μπορεί να οδηγήσουν έναν έφηβο στην κλοπή είναι πολλά. Σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις πρόκειται για κλεπτομανία. Συνήθως όμως φταίει κάτι από τα παρακάτω:

• Η μεγάλη αυστηρότητα των γονιών προκαλεί τον έφηβο να κάνει «την επανάσταση του» με κλοπές, ή . αντίθετα, η πολύ χαμηλή επίβλεψη των γονιών και η αδυναμία τους να προσδιορίσουν τις συνέπειες της κάθε πράξης.
• Η υπέρμετρη στέρηση, δηλαδή κλέβουν από ανάγκη.
• Η «κακή στιγμή» κατά την οποία το παιδί τυχαίνει να βρεθεί στο επίκεντρο πολλών πιέσεων και κακών συμπτώσεων. Παιδιά στενοχωρημένα , αγχωμένα, θυμωμένα, που δεν έχουν κανένα «αποκούμπι» και θέλουν να ξεσπάσουν κάπου ή να «επαναστατήσουν».
• Ο έφηβος απομονώνεται, αναζητά παρέες στις οποίες νιώθει αποδεκτός και συνήθως καταφεύγει στις παραβατικές.

Τι πρέπει να κάνετε

• Συζητήστε με το παιδί σας για την πράξη αυτή.
• Αφήστε το να σας εκφράσει το συναίσθημα του.
• Ρωτήστε το πώς θα ένιωθε το ίδιο αν κάποιος του έκλεβε το μπουφάν ή το χαρτζιλίκι του. Πείτε του πόσο άσχημα θα νιώθατε αν σας έκλεβαν εσάς, το ΙΧ ή το κόσμημα που σας άφησε ως κειμήλιο η γιαγιά. Ρωτήστε το ποια τιμωρία υα άξιζε κατά την γνώμη του σε όποιον του έκλεβε το δικό του χαρτζιλίκι.
• Βάλτε τα όρια που ίσως είχατε θεωρήσει έως τώρα αυτονόητα και επιβάλλετε στο παιδί κάποιες λογικές συνέπειες για τη κλοπή που διέπραξε.
• Μετά την εφαρμογή των συνεπειών, δώστε του την ευκαιρία. Μην του κολλήσετε δηλαδή την ετικέτα του κλέφτη και μην το υποψιάζεστε διαρκώς. Πρέπει να κάνετε με ειλικρίνεια από κοινού μια καινούργια αρχή.
• Αν το παιδί σας έκλεψε από ανάγκη –έτσι όπως την εννοεί εκείνο-διερευνήστε αν έχει δίκιο. Αν η οικονομική κατάσταση δεν είναι καλή, δώστε του να καταλάβει ότι η «αρπαγή» μπορεί να το οδηγήσει στη φυλακή και τότε θα χάσει ακόμα κι όσα – λιγοστά ίσως ήδη έχει.
• Εξηγήστε του (ξανά) ότι αυτό που αποκτάμε με τον κόπο μας και το κερδίζουμε δικαιωματικά μας προσφέρει τεράστια ικανοποίηση. Απολαμβάνουμε το σεβασμό και την εκτίμηση των άλλων. Αυτό που κλέβουμε προκαλεί το θαυμασμό μόνο σε ένα μικρό ποσοστό ατόμων, στους παραβάτες, όμως το τίμημα είναι μεγάλο γιατί μας αποξενώνει από το σύνολο.
• Αν το παιδί σας έκλεψε «σε μια στιγμή τρέλας» με τους φίλους του, βεβαιωθείτε ότι συναισθάνεται το λάθος του. Επιβάλετε κάποιες συνέπειες για να διασφαλίσετε ότι δεν θα το επαναλάβει.
• Απομακρύνετε το παιδί σας από τις παρέες με αρνητική επιρροή . Εν ανάγκη μετακομίστε ή αλλάξτε και σχολείο
• Αν το παιδί σας για διάφορους λόγους νιώθει ότι δεν είναι αποδεκτό από τους συνομηλίκους του, τονώστε όσο μπορείτε την αυτοπεποίθηση του με δραστηριότητες που το κάνουν να αισθάνεται αποδεκτό και σπουδαίο. Μπορείτε να ενθαρρύνετε αθλήματα ή εθελοντισμό.
• Προτρέψτε το να βελτιώσει τις επιδόσεις του στο σχολείο. Η καλή βαθμολογία κατά ένα «μαγικό» τρόπο λειτουργεί σαν «ξόρκι» για την παραβατικότητα.
• Γραφτείτε στο σύλλογο γονέων και συμμετέχετε σε διάφορες δραστηριότητες του σχολείου οι ίδιοι, ώστε να συμμετέχουν και τα παιδιά σας.
• Μην ενθαρρύνετε τη συναναστροφή του παιδιού σας με μεγαλύτερα παιδιά στο σχολείο , το φροντιστήριο ή τη γειτονιά.
• Επιβλέπετε με διακριτικότητα το παιδί σας όσο περισσότερο μπορείτε.
• Φροντίζετε να έρχεται κατευθείαν από το σχολείο στο σπίτι , να κάνετε τα μαθήματα του και να έχει μετά συγκεκριμένο ελεύθερο χρόνο στη διάρκεια του οποίου θα ξέρετε (περίπου) τι κάνει.
• Αν το παιδί σας ήταν τον τελευταίο καιρό παραμελημένο εξαιτίας διαφόρων οικογενειακών ή προσωπικών σας προβλημάτων, παραμερίστε τα όλα και ασχοληθείτε μαζί του. Πολλά παιδιά διεκδικούν με την κλοπή την προσοχή του γονιού τους.
• Σε οικογένειες όπου ήδη υπάρχει ένας παραβατικός γονιός (παίρνει ναρκωτικά ή βρίσκετε στη φυλακή ή κινείται συστηματικά στα όρια της παρανομίας), ο άλλος γονιός πρέπει να βρει ισχυρά θετικά πρότυπα για το παιδί ώστε να προσπαθήσει να αντισταθμίσει την αρνητική επιρροή.
• Βεβαιωθείτε ότι το παιδί σας δεν κάνει χρήση ουσιών. Καμιά φορά η κλοπή αποτελεί το δεύτερο βήμα της παραβατικότητας και έχει προηγηθεί η πειραματική χρήση ναρκωτικών.

Συρραφή – επιμέλεια : Ελένη Παπαμικρουλέα , Ψυχοθεραπεύτρια, Θεραπεύτρια Οικογένειας – Ζεύγους, Κλινική Κοινωνική Λειτουργός MSc , Εμψυχώτρια Ομάδων

Πηγή –Βιβλιογραφία :

Καππάτου Α. (2007). Εφηβεία. Εκδόσεις Μοντέρνοι Καιροί Α.Ε.Ε.