Τι είναι ο σεβασμός;

Μερικές φορές οι πιο απλές λέξεις είναι αυτές που δυσκολεύεσαι περισσότερο να ορίσεις. Μοιάζουν τόσο ξεκάθαρες, τις χρησιμοποιούμε τόσο πολύ και τις κατανοούμε τόσο που μας φαίνεται πολύ περίπλοκο να εκφράσουμε τη σημασία τους με λίγους όρους.

Αντί να ψάξουμε να βρούμε μια σημασία στο λεξικό, θα ακολουθήσουμε έναν άλλο δρόμο: η λέξη σέβομαι, στα λατινικά, είναι respestare, που σημαίνει «κοιτάζω γύρω μου». Αυτό ρίχνει άπλετο φως στην έννοια των λέξεων σεβασμός και σέβομαι. Σημαίνει ,άραγε, ότι όποιος σέβεται κοιτάζει γύρω του, κάτι που δεν κάνει εκείνος που δεν σέβεται; Ακριβώς αυτό.

Σέβομαι πάει να πει συμπεριφέρομαι έχοντας κατά νου ότι δεν είμαι μόνος

Πως θα το εξηγήσουμε στα παιδιά μας;

Το πιο αποτελεσματικό είναι να το κάνουμε με εικόνες. Λόγου χάρη, εύκολα θα τους δώσουμε να καταλάβουν τη διαφορά ανάμεσα σ’αυτές τις δύο: α) είμαι στην κορυφή ενός βουνού, απομονωμένος απ’ολο τον κόσμο, και βλέπω πέρα μακριά μερικά χωριουδάκια, και β) είμαι στο βαγόνι ενός τρένου που είναι γεμάτο επιβάτες οι οποίοι διαβάζουν, κουβεντιάζουν ή παρατηρούν σιωπηλοί το τοπίο.

Στην έρημη κορυφή του βουνού μπορώ, φυσικά, να βάλω στη διαπασών τη μουσική, δεν έχω κανέναν να σεβαστώ. Αντιθέτως, αν κάνω το ίδιο μέσα στο βαγόνι του τρένου, θα παρατηρήσω ότι πολλοί συνεπιβάτες θα εκνευριστούν και μπορεί κάποιοι, ή και ο υπεύθυνος του τρένου, να μου κάνουν παρατήρηση γιατί δεν σέβομαι τους άλλους.

Γιατί υπάρχει αυτή η διαφορά; Επειδή εάν κοιτάξουμε γύρω μας απο την κορυφή του βουνού δεν θα δούμε κανέναν. Ενώ αν κοιτάξουμε γύρω μας στην άλλη περίπτωση, όλο και κάποιον θα δούμε. Αυτή είναι η διαφορά.

Αυτός που ξέρει να κοιτάζει γύρω του και να βλέπει πως υπάρχουν κι άλλοι άνθρωποι σαν αυτόν κι ότι δεν είναι μόνος, θα ξέρει και τι σημαίνει σεβασμός. Αντιθέτως, εκείνος που ενεργεί  χωρίς να προσέχει αν υπάρχει κάποιος άλλος γύρω του (ή χωρίς να του δίνει σημασία) συμπεριφέρεται σαν να είναι μόνος, σίγουρα δεν σέβεται τους άλλους.

Το σίγουρο είναι ότι το παιδί πρέπει να σέβεται, αξίζει ωστόσο να του δείχνουν μεγάλο σεβασμό

Πότε πρέπει να αρχίσουμε να τους διδάσκουμε το σεβασμό;

Από την στιγμή που τα παιδιά μας αρχίζουν να ζουν με άλλους, δηλαδή από την αρχή.

-Μα το παιδάκι μας δεν καταλαβαίνει τίποτε ακόμα, είναι μια στάλα! Λένε τις περισσότερες φορές οι γονείς.

Το σημαντικό είναι να μας ακούν από την τρυφερή ηλικία για να μπορέσουμε να τους ενσταλάξουμε με αργό ρυθμό έναν τρόπο σκέψης και συμπεριφοράς, που θα ακολουθήσουν σε όλη τους τη ζωή: αυτό είναι η εκπαίδευση. Και, προσοχή! Δεν τους αφαιρούμε την ελευθερία έτσι. Αν τα εκπαιδεύσουμε σωστά, θα τα διδάξουμε να είναι ελεύθερα, να ακολουθούν τη συνείδηση τους, να αλλάζουν όσες συνήθειες δεν τους φαίνονται σωστές και να αποκτήσουν κριτική ικανότητα.

Η εκπαίδευση, αν είναι σωστή, θα κάνει τα παιδιά μας ελεύθερα όντα. Μια εκπαίδευση που δεν πλάθει ελεύθερα άτομα δεν είναι καλή εκπαίδευση, παρόλο που σίγουρα παίρνουμε τα ρίσκα μας όταν μυούμε τα παιδιά μας στην ελευθερία.

Να σεβόμαστε την ιδιαιτερότητα του παιδιού. Να σεβόμαστε τα γούστα του. Και να το μάθουμε να σέβεται τα δικά μας. Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε  ότι διδάσκουμε με το 90% των πράξεων μας και με το 10% των λόγων μας .

Πρακτικές Συμβουλές για παιδιά στην εφηβεία:

• Να μην διαβάζουμε το προσωπικό τους ημερολόγιο εάν δεν μας το ζητήσουν.
• Να μην διαβάζουμε την επικοινωνία που έχουν με τους φίλους τους.
• Να μην σκαλίζουμε τις προσωπικές τους σημειώσεις.
• Να τους επιτρέπουμε να μιλάνε στο τηλέφωνο χωρίς την δική μας επίβλεψη.
• Να δεχτούμε να έχουν την δική τους ηλεκτρονική αλληλογραφία.

Διάσημα Λόγια:

• Δεν γεννηθήκαμε μόνο για τον εαυτό μας (Κικέρων, Ρωμαίος Φιλόσοφος)
• Ο άνθρωπος είναι κάτι ιερό για τον άνθρωπο (Σενέκας, Λατίνος φιλόσοφος)
• Μην κάνεις στους άλλους αυτό που δεν θέλεις να σου κάνουν (Διάφοροι συγγραφείς)
• Είμαστε μέλη ενός μεγάλου σώματος (Σένεκας, Ρωμαίος Φιλόσοφος)

 

Συρραφή – επιμέλεια : Ελένη Παπαμικρουλέα , Ψυχοθεραπεύτρια, Θεραπεύτρια Οικογένειας – Ζεύγους, Κλινική Κοινωνική Λειτουργός MSc , Εμψυχώτρια Ομάδων

Πηγή –Βιβλιογραφία :

Εστέβε Πουχόλ Ι Πονς, Ινές Λουθ Γκονθάλεθ. (2003). Μάθετε στα παιδιά σας 20 αξίες της ζωής. Εκδόσεις «ΑΓΚΥΡΑ»